1 Uitvoering visserijkundig onderzoek
Op vrijdag 17 maart is een deel van de Fortgracht Abcoude, onder verantwoordelijkheid van Sportvisserij Nederland, door Visserijbedrijf Kalkman met een zegen bevist. Met de zegen van 225 meter lengte en een gestrekte maaswijdte van 24 millimeter in de zegenzak, zijn in totaal drie trekken uitgevoerd. Tevens is door medewerkers van Sportvisserij Nederland met een elektro-visapparaat met een vermogen van vijf kW, een deel van de oevers afgevist. De gevangen vis is direct met beugels overgebracht in teilen en naar de verwerkingsplaats gebracht.
Door de aanwezige gaaskooien werd de visserij zeer bemoeilijkt. Daarom is in vergelijking met eerdere onderzoeken een veel kleiner deel van de fortgracht bevist. Er zijn slechts 3 zegentrekken uitgevoerd met een totaal oppervlak van 0,7 ha. Bijvoorbeeld in 2011 zijn 6 zegentrekken uitgevoerd met een totaal oppervlak van 1,6 hectare.
2 Resultaten visserijkundig onderzoek
Tijdens de bemonstering van de Fortgracht Abcoude zijn in totaal 11 vissoorten gevangen. Er zijn slechts 573 exemplaren gevangen, met een totaal gewicht van 113 kilo. In de onderstaande tabel zijn van de gevangen vissoorten het aantal, gewicht en de lengte weergegeven.
Gevangen vissoorten in Fortgracht Abcoude (17 maart 2017)
Naam Aantal Kleinste Grootste Gewicht Lichtste Zwaarste
cm cm kg gram gram
Baars 450 8 17 7,5 5 60
Bittervoorn 2 4 5 0,1
Brasem 37 9 62 66,5 6 2890
Blankvoorn 15 15 21 0,9 35 109
Hybride 1 21 0,1 108
Kleine modderkruiper 1 9 0
Aal/Paling 18 44 77 8,3 148 889
Pos 12 7 12 0,1 4 22
Snoek 14 21 93 23,5 52 6011
Vetje 10 3 4 0,1
Zeelt 13 4 49 5,9 1 1910
Totaal 573 113
De vangst bestond qua aantal voornamelijk uit (kleine) baars. Qua gewicht bestond het grootste deel uit brasem. Dit was een school grote (oude) brasem die in één zegentrek werd gevangen.
3 Bespreking visserijkundig onderzoek
Geen kleine witvis
In vergelijking met het visserijkundige onderzoek in 2011 is de visstand drastisch veranderd. Met name de aantallen (kleine) vis zijn enorm achteruit gegaan. Van de witvissoorten brasem en blankvoorn zijn (op één brasempje na) geen vissen onder de 15 cm gevangen. Zes jaar geleden werden van deze visjes nog duizenden exemplaren aangetroffen.
Ook een vissoort als ruisvoorn is in de laatste bemonstering in het geheel niet aangetroffen, terwijl in 2011 er nog meer dan 1.500 stuks werden aangetroffen.
Grote brasem
Van de grotere brasems werd nog één school gevangen. Dit betrof uitsluitend oudere vissen, die er pokdalig uitzagen. De verwachting is dat deze vissen binnen enkele jaren een natuurlijke dood sterven en daarmee uit het water verdwijnen.
Woekering waterplanten
De laatste jaren lijdt de slotgracht onder woekering van waterplanten. Deze worden één tot twee keer per jaar mechanisch verwijderd. De vraag is welk (negatief) bijeffect deze rigoureuze wijze van schonen heeft op de visstand. Waterplanten dienen als dekking van vis. Bij het maaien wordt vaak ook een deel van het bodemslib omgewoeld wat tot lage zuurstofgehaltes in het water kan leiden. Met name kleine vis kan hier slecht tegen.
Draadalg
Bij het vissen met de zegen kwam een onwelriekende massa aan draadalg omhoog. Deze laag kan de bodem verstikken en onbereikbaar maken voor vis. Juist de bodem en het bodemleven is van groot belang voor een gezonde visstand.
Conclusie
Het lijkt erop dat een combinatie van factoren heeft geleid tot een sterke afname van vis in de Fortgracht Abcoude. Van groot belang is het terugdringen van de draadalg in de vijver en de woekering aan waterplanten. Mechanische verwijdering is daarbij niet de juiste oplossing, omdat deze wijze van schoning een sterk negatief effect heeft op de visstand en het milieu.
Sportvisserij Nederland
Postbus 162
3720 AD Bilthoven